Banka Hesaplarına Bloke Konulması: Kimler Koyabilir, Nasıl Koyulur ve Nasıl Kaldırılır?
- Solak Hukuk Ofisi
- 1 Eyl
- 3 dakikada okunur
Banka Hesaplarına Bloke Konulması: Kimler Koyabilir, Nasıl Koyulur ve Nasıl Kaldırılır?
Banka hesaplarının bloke edilmesi, kişinin malvarlığı üzerindeki tasarruf hakkını kısıtlayan ciddi bir hukuki işlemdir. Blokenin kaynağına göre uygulanma şekli, süresi ve kaldırılma yolları değişmektedir. Bu nedenle hesabına bloke konulan kişi, öncelikle hangi kurum tarafından ve hangi gerekçeyle bloke konulduğunu öğrenmelidir.
Aşağıda banka hesaplarına bloke koyabilecek tüm merciler ve süreçleri detaylı şekilde açıklanmıştır.
1. İcra Daireleri
Yetkisi ve Dayanağı
İcra ve İflas Kanunu uyarınca, borçlunun talebi olmadan alacaklının başvurusu üzerine icra daireleri banka hesaplarına haciz (bloke) koyabilir.
Bloke Konuluş Süreci
Alacaklı icra takibi başlatır.
İcra dairesi, borcun tahsili için bankaya haciz yazısı gönderir.
Banka, haciz yazısına istinaden hesabı dondurur.
Kapsam ve Süre
Haciz, borç miktarıyla sınırlıdır.
Borcun ödenmesi veya takibin iptali halinde kaldırılır.
2. Mahkemeler ve Cumhuriyet Savcılıkları
Yetkisi ve Dayanağı
Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) uyarınca, suçtan elde edilen malvarlığı değerlerine tedbir amacıyla el koyulabilir veya bloke konulabilir.
Bloke Konuluş Süreci
Soruşturma veya kovuşturma sürecinde şüpheli malvarlığı tespit edilir.
Savcılık veya mahkeme, CMK hükümleri uyarınca bloke veya el koyma kararı verir.
Banka bu karar doğrultusunda hesabı dondurur.
Kapsam ve Süre
Tedbir, soruşturma/kovuşturma tamamlanana kadar geçerlidir.
Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz ile tedbir kaldırılabilir.
3. Emniyet Birimleri
Yetkisi ve Dayanağı
Emniyet birimleri tek başına hesap donduramaz, ancak soruşturma kapsamında savcılık veya mahkeme kararı üzerinden bloke sağlanabilir.
Hangi Durumlarda Kullanılır?
Uyuşturucu suçları
Örgütlü suç ve dolandırıcılık
Terörün finansmanı
Mali suçlar
Bloke Konuluş Süreci
Emniyet, şüpheli malvarlığı veya işlemleri tespit eder.
Dosya savcılığa iletilir.
Savcılık talimatı veya mahkeme kararı ile banka hesabı dondurulur.
Süresi
Soruşturma veya kovuşturma süresince devam eder.
4. MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu)
Yetkisi ve Dayanağı
MASAK, kara para aklama ve mali suçlarla mücadele kapsamında banka hesaplarını geçici olarak bloke ettirebilir.
Bu işlem, 5549 sayılı Kanun ve ilgili yönetmeliklere dayanır.
Hangi Durumlarda Kullanılır?
Kara para aklama şüphesi
Terörün finansmanı
Şüpheli mali hareketler
Bloke Konuluş Süreci
Bankalar şüpheli işlem bildirir.
MASAK şüpheli hareketleri değerlendirir.
Savcılık onayı ile banka hesabı dondurulur.
Süresi
Genellikle soruşturma süresince 7günlük tedbiren, savcılık veya mahkeme kararıyla uzatılabilir.
5. Vergi Daireleri
Yetkisi ve Dayanağı
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun kapsamında, vergi borçlarının ödenmemesi durumunda banka hesaplarına haciz konabilir.
Bloke Konuluş Süreci
Vergi borcu tespit edilir.
Vergi dairesi, banka yazısı ile borç miktarı kadar hesabı dondurur.
Süresi
Borç ödenene veya yapılandırmaya gidilene kadar devam eder.
Başvuru ve İtiraz
Borcun ödenmesi veya taksitlendirme ile kaldırılabilir.
Haksız haciz durumunda vergi mahkemesine başvuru mümkündür.
6. Bankalar (Kendi İşlemleri)
Yetkisi ve Dayanağı
Bankalar, müşterinin talebi veya mevzuat gereği şüpheli işlem tespiti halinde geçici bloke koyabilir.
Örnek: kimlik teyidi eksikliği, olağanüstü güvenlik önlemleri.
Süresi
Genellikle kısa süreli ve geçici olup, eksiklik giderildiğinde kaldırılır.
Başvuru ve İtiraz
Yazılı dilekçe ile banka ile iletişime geçilebilir.
Sonuç alınmazsa BDDK veya Türkiye Bankalar Birliği Bireysel Müşteri Hakem Heyeti’ne şikâyet edilebilir.
7. Blokeye Karşı Genel İtiraz Yolları
İcra ve Vergi Daireleri: Borcun ödenmesi, yapılandırma veya menfi tespit davası.
Savcılık / Mahkeme / Emniyet / MASAK: Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz, delil sunma, tedbirin kaldırılması talebi.
Bankanın Kendi Hatası: Bankaya yazılı başvuru, BDDK veya Türkiye Bankalar Birliği’ne şikâyet.
8. Banka Bilgi Vermekten Kaçınırsa Ne Yapılabilir?
Banka, çoğu zaman sadece “yasal mercilerin talimatıyla” cevabı verir.
Hesap sahibi, hangi kurum ve hangi gerekçeyle bloke konulduğunu öğrenme hakkına sahiptir.
Bilgi verilmezse yazılı şikâyet veya BDDK’ya başvuru yapılabilir.
9. Sonuç
Banka hesabına bloke konulması, farklı merciler tarafından ve farklı sebeplerle uygulanabilen ciddi bir işlemdir.
Blokenin kaynağı tespit edilmeli
İlgili mercilere başvuru veya itiraz yolları kullanılmalı
Haksız blokelerde idari ve yargısal başvuru yolları takip edilmelidir
Hak kaybı yaşamamak için avukat desteği tavsiye edilir
Yorumlar