BORÇ VERDİM NASIL GERİ ALIRIM?

 ELDEN BORÇ VERDİM, SENETLE BORÇ VERDİM, HAVALE/EFT/FAST ile BORÇ VERDİM, BORÇ ALDI GERİ ÖDEMİYOR, BORCUMU/ALACAĞIMI NASIL ALIRIM?

Paranın icadından bu yana en eski hukukî sorunlardan biri, borç olarak verilen paraların borçlu tarafından geri ödenmemesidir. Bu metinde, borç verdiğiniz kişiden paranızı nasıl tahsil edebileceğinizi, borç ilişkisinin nasıl ispatlanabileceğini ve hangi hukuki yolların kullanılabileceğini detaylı ve senaryolarla açıklayacağız.

1. BORÇ VERME ŞEKLİ – DELİLİN MAHİYETİ

Borç verdiğiniz paranın nasıl verildiği (elden mi, banka yoluyla mı, senetle mi) alacağınızı tahsil sürecinde belirleyici öneme sahiptir. Zira Türk hukuk sisteminde bir iddianın ispatı, onu destekleyen hukuka uygun delillerle mümkündür.

a) Elden Borç Verme – Delilsiz Durumlar

Parayı elden verdiyseniz ve bu durumu ispatlayacak herhangi bir yazılı belge ya da tanık yoksa, alacağınızı tahsil etmeniz ciddi anlamda zorlaşacaktır. Bu durumda izlenebilecek yol şu şekildedir:

• Genel haciz yoluyla ilamsız icra takibi başlatabilirsiniz. Ancak, borçlu 7 gün içinde itiraz ederse takip durur. Bu aşamadan sonra, elinizde ispat aracı yoksa (mesaj, tanık, yazılı belge vs.) alacağınızı yargı yoluyla tahsil etmeniz pek mümkün olmayabilir.

• Bu gibi durumlarda, avukat desteği alınması önemlidir. Çünkü bazen sizin delil olarak görmediğiniz belgeler (örneğin bir mesajlaşma, banka hareketi veya üçüncü bir şahsın tanıklığı…) hukuken değer taşıyabilir.

b) Banka Yoluyla Borç Verme – Açıklama Kısmının Önemi

Eğer parayı banka üzerinden gönderdiyseniz, dekontun açıklama kısmı kritik öneme sahiptir.

• Açıklama kısmına yalnızca “borç” yazmak yeterli değildir. Yargı makamları, bu tür ifadeleri alacak değil, borç ödeme olarak değerlendirme eğilimindedir.

• Doğru ve detaylı bir açıklama şöyle olmalıdır:

“ …………. kişisine, …………. tarihinde verilmiş ve ………….  tarihinde geri ödenmesi kararlaştırılmış borç olarak verilen paradır.”

• Bu şekilde yapılan bir açıklama, banka dekontunu güçlü bir delil haline getirir. Açıklama kısmı boşsa veya yetersizse, yine diğer deliller (mesajlaşmalar, tanık anlatımları vs.) ile desteklenmesi gerekebilir.

c) Senetle Borç Verme – En Güçlü Delil

Senet, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine konu edilebildiğinden, tahsil sürecini hızlandırır ve güvenilir bir yöntemdir. Ancak şu hususlara dikkat edilmelidir:

• Senet eksiksiz ve usulüne uygun doldurulmalıdır (miktar, isim, adres, tarih, vade vb.).

• Senedin ön veya arka yüzüne borcun sebebi yazılmamalıdır. Aksi halde senet kambiyo niteliğini kaybeder ve adi senet olur.

• Vade geldiğinde ödeme yapılmazsa, senet protesto edilmeli veya yenilenmelidir. Aksi halde senedin geçerliliği tartışmalı hale gelir.

• En doğru uygulama: Eski senet iptal edilip, yerine yeni vade tarihli yeni bir senet alınmalıdır.

2. HUKUKİ YOLLAR

a) İlamsız İcra Takibi (Genel Haciz Yolu)

• Elden veya banka yoluyla verilen borçlarda başvurulur.

• Borçlu 7 gün içinde itiraz ederse takip durur.

• İtirazın iptali için dava açmanız gerekir.

b) Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yolu

• Elinizde senet varsa bu yol tercih edilmelidir.

• Borçlu ancak sınırlı nedenlerle itiraz edebilir.

• Takip daha hızlı ve etkilidir.

3. DELİLLER – İSPAT ARAÇLARI

Borç verdiğinizi kanıtlayabilecek deliller şunlardır:

• Banka dekontu (açıklamasıyla birlikte)

• WhatsApp, SMS, e-posta gibi yazışmalar

• Tanık beyanları

• Senet veya yazılı belge

• Borçlunun borcunu kabul ettiği her türlü belge

Bu delillerin hukuka uygun şekilde elde edilmesi ve icra takibine ya da davaya uygun şekilde sunulması gerekir. Bu nedenle bir avukatın süreci teknik olarak yönetmesi büyük önem taşır.

4. ÖZET VE TAVSİYELER

• Elden borç verilecekse, mutlaka yazılı belge alın (senet, yazılı ikrar, imzalı belge).

• Banka yoluyla gönderiyorsanız, açıklama kısmını detaylı yazın.

• Senet düzenliyorsanız, eksiksiz ve usule uygun şekilde düzenleyin.

• Her durumda, hukuki sürecin tıkanmaması ve alacağınızın tahsili için bir avukattan destek alın.

İyi bir hazırlık ve hukuki stratejiyle borç verdiğiniz parayı geri almanız mümkündür. Ancak ihmal edilen bir delil, usulsüz bir senet veya geç yapılan bir işlem, alacağınızın tahsilini imkânsız hale getirebilir. Bu nedenle borç ilişkisi kurmadan önce ve sonrasında profesyonel destek almanız önem arz eder.