Avukatlar, İcra Borçlarım Nedeniyle Ailemi ve Akrabalarımı Telefonla Arıyor: Bu Durum Yasal mı, Hukuka Uygun mu, Suç mu? Bunu Engelleme Hakkım Var mı?”

“Avukatlar, İcra Borçlarım Nedeniyle Ailemi ve Akrabalarımı Telefonla Arıyor: Bu Durum Yasal mı, Hukuka Uygun mu, Suç mu? Bunu Engelleme Hakkım Var mı?”

Borçlunun Akrabalarının Aranması Hukuka Uygun mu?

İcra Borcu Nedeniyle Yakınların Aranması Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Borçlu olduğunuzu kabul etseniz bile, bu borcun sadece sizi bağladığını unutmamanız gerekir. Günümüzde birçok avukat ya da tahsilat firması, borcun tahsili amacıyla borçlunun eşini, kardeşini, anne-babasını veya hatta komşularını arayarak borcun ödenmesi için baskı kurmaya çalışmakta. Bu tür uygulamalar borçlu açısından ciddi psikolojik, sosyal ve hukuki sorunlara yol açabilmektedir. Peki bu durum yasal mıdır? Bu tür aramaları yapan avukatlar suç işlemiş olur mu? Borçlunun bu duruma karşı yasal hakları var mıdır? Bu yazıda, bu uygulamanın hukuki dayanaklarını, ne ölçüde yasal olduğunu ve bu durumla karşılaşan kişilerin hangi haklara sahip olduğunu ele alacağız.

1. Borçlu Kimdir? Kim Sorumludur?

İcra takibi başlatılan kişi borçludur.İcra dosyasına konu edilen borç, sadece borçlunun kendisine yöneliktir. Şayet bir kişi;

• Borçlu değilse,

• Resmi olarak kefalet vermemişse,

• İcra dosyasında taraf olarak yer almıyorsa,

bu kişiden borcun ödenmesi istenemez. Yani borçlunun akrabasının, eşinin, arkadaşının veya iş yerinin aranarak ödeme talep edilmesi tamamen hukuka aykırıdır.

2. Avukatın Akrabaları Araması Yasal mı?

Hukuken Uygunsuzdur

Avukatların yetkileri, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği Meslek Kuralları ile sınırlandırılmıştır. Avukatlar, müvekkillerinin haklarını korurken dahi, etik kurallar çerçevesinde hareket etmek zorundadır. Borçlu dışında üçüncü kişileri aramak suretiyle:

• Borcun ifşası,

• Sosyal baskı kurulması,

• Borçlunun küçük düşürülmesi,

• İtibarının zedelenmesi

gibi eylemler, hem etik dışı hem de yasal olmayan uygulamalardır.

TBB Meslek Kuralları çerçevesinde;“Avukat, karşı tarafı tehdit ederek ya da üçüncü kişileri araya koyarak borcun tahsilini sağlamaya çalışamaz.”

Baro Disiplin Soruşturması Açılabilir

Bu tür davranışlar, avukat hakkında baroya şikâyet yolunu açar. Gerekli görülmesi hâlinde disiplin cezaları verilebilir

3. Kişisel Verilerin Korunması Açısından İhlaller

Borç bilgileri kişisel veridir.İcra dosyasına konu olan borç miktarı, borçlu kimliği, ödeme süreci gibi detaylar, kişisel veri olarak kabul edilir. Bu verilerin, borçlunun açık rızası olmaksızın herhangi bir üçüncü kişiyle paylaşılması, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) kapsamında ağır bir ihlaldir.

 KVKK’ya Göre Açık Rıza Olmadan:

• Borcun kimde olduğu,

• Ne kadar olduğu,

• Ne zaman ödeneceği,

• Ödenmezse ne olacağı gibi detaylar,

hiçbir şekilde paylaşılmaz.

İhlalin Hukuki Sonuçları:

• Özel Hayatın Gizliliğini İhlal suçundan hukuki sorumluluğu doğabilir.

• Kişilerin Huzur ve Sükûnunu Bozma suçundan hukuki sorumluluğu doğabilir.

• Verilerin Hukuka Aykırı Olarak ele geçirme ve verilmesi suçundan hukuki sorumluluğu doğabilir.

• KVKK’ya şikâyet üzerine ciddi idari para cezaları da verilebilir.

4. Ahlaki ve Sosyal Baskı Kurmak Bir Hak Mı?

Ne avukatlar ne de alacaklılar, borçlunun ödeme yapması için sosyal baskı kurmak, onu ailesi veya çevresi nezdinde küçük düşürmek gibi yöntemlere başvuramaz. Özellikle şu davranışlar tamamen hukuka aykırıdır:

• Komşuların aranması,

• Eş veya anne-babanın tehdit edilmesi,

• İşverenin aranarak bilgi verilmesi,

• “Borç ödemezse evine haciz gelir” gibi psikolojik baskılar yapılması.

Bu davranışlar Türk Ceza Kanunu kapsamında da hakaret, tehdit, özel hayatın gizliliğini ihlal suçlarını oluşturabilir.

5. Bu Durumla Karşılaşan Kişi Ne Yapmalı?

1. Baroya Şikayet

Avukatın bağlı olduğu il barosuna yazılı olarak şikâyette bulunabilirsiniz. İlgili görüşme kayıtlarını delil olarak sunabilirsiniz.

2. KVKK’ya Başvuru

Kişisel verilerinizin izinsiz şekilde paylaşıldığını düşünüyorsanız, Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na şikâyette bulunabilirsiniz.

3. Savcılığa Suç Duyurusu

Tehdit, hakaret, kişisel bilgilerin yayılması gibi unsurlar varsa, Cumhuriyet Savcılığı’na giderek şikâyet dilekçesi verebilirsiniz.

4. Noter veya Avukat Üzerinden Uyarı Gönderme

İhlal eden kişilere noter aracılığıyla ihtarname çekebilir ya da avukatınız üzerinden hukuki süreç başlatabilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

• Akrabam aranarak borcumdan dolayı para istenmiş. Bu yasal mı?

Hayır. Sadece borçlu yasal sorumluluk taşır. Borçlu olmayan kişiden para istenemez.

• Avukatım değil ama bir kişi borcumdan dolayı kuzenimi arıyor. Ne yapmalıyım?

Numarayı kaydedin, görüşmeyi kaydedin ve ilgili kişiyi KVKK ve savcılık yoluyla şikâyet edin.

• İcra borcu nedeniyle işyerim aranabilir mi?

Hayır. İşvereninizin aranması yalnızca icra tebligatı dışında özel bilgi ifşası içeriyorsa suç teşkil eder. Baskı kurmak için aranması etik dışı ve yasadışıdır.

ÖZETLE; Bir borcunuz olabilir. Hakkınızda icra takibi de yapılabilir. Ancak bu süreçler yalnızca yasal yollarla, icra dairesi kanalıyla ve kişisel haklarınıza saygı gösterilerek yürütülmelidir.

Akrabalarınızın aranması, itibarınızın zedelenmesi veya baskı altında bırakılmanız ne alacaklının ne de avukatın hakkıdır. Bu tür davranışlar, meslek etiğine aykırı, kişisel verilerin ihlali anlamına gelen ve hatta ceza hukukunu ilgilendiren suçlardır.

Haklarınızı bilin, gerektiğinde yasal yollarla savunun.