Adli Sicil Kaydı Nedir? Nasıl Silinir?

 Adli Sicil Nedir? 

Adli sicil kaydı, bir kişinin suç işleyip işlemediğini, suçtan dolayı aldığı cezaları ve bu cezaların durumunu gösteren resmi bir belgedir. Türkiye'de adli sicil kaydı, adalet bakanlığına bağlı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından tutulur. Bu kayıtta, bir kişinin işlediği suçlar, aldığı cezalar, cezanın infaz durumu (yattığı hapis süresi ya da para cezası ödeyip ödemediği gibi) ve suçun affedilip affedilmediği gibi bilgiler yer alır. Adli sicil kaydı, çeşitli resmi işlemler için istenebilir. Örneğin:

1. Kamu kurumlarına iş başvurularında,

2. Bazı özel sektör işlerindeki başvurularda,

3. Vize başvurularında,

4. Çeşitli yasal işlemler (örneğin, yurt dışına çıkış izni almak) gibi durumlarda istenebilir.

Adli sicil kaydında, bir kişinin işlediği suçların türüne ve cezaların sonucuna göre, bazı bilgiler kaydın bir kısmında ya da tamamında yer almayabilir. Örneğin, bazı suçlar zamanla silinebilir veya affedilmiş suçlar kayıtlarda yer almayabilir. Bu nedenle, adli sicil kaydı kişiyi, yalnızca geçmişteki suçlarıyla tanımlar ve bu bilgiler belirli kurallar çerçevesinde saklanır.

 Adli Sicil Kaydı Ne Zaman ve Nasıl Silinir? 

Adli Sicil Kanunu, adli sicil kaydının ne zaman ve nasıl silineceğini açıkça belirtmiş, uygulamada oluşan tereddütler de Yargıtay tarafından içtihatlar yoluyla giderilmiştir. Buna göre adli sicil kaydı şu şekillerde silinebilir: Adlî sicildeki bilgiler; Cezanın veya güvenlik tedbirinin infazının tamamlanması, ceza mahkûmiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık, ceza zamanaşımının dolması, genel af halinde Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce silinerek, arşiv kaydına alınır. Adlî sicil bilgileri, ilgilinin ölümü üzerine tamamen silinir. Adlî sicile kaydedilen hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkûmiyet hükümleri, kesinleştiği tarihten itibaren mahkûmiyet kararında belirtilen sürenin geçmesiyle, Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce adlî sicil kayıtlarından çıkartılarak arşiv kaydına alınır. Adlî para cezasına mahkûmiyet hükümleri ile cezanın ertelenmesine ilişkin hükümler, adlî sicil kaydına alınmadan doğrudan arşive kaydedilir.

 Adli Sicil Arşiv Kaydı Ne Zaman Silinir?

Adli sicil kaydı ile “arşiv kaydı” iki farklı kavramdır. Mahkumiyet hükümleri önce adli sicil kaydına alınır, daha sonra belli koşulların gerçekleşmesi halinde, mahkumiyet hükmüne dair bilgiler silinerek arşiv kaydına alınır. Arşiv kaydı belli koşulların gerçekleşmesi halinde silinebilir: Kural olarak hükümlüye ait adli sicil kaydı cezanın infaz edilmesinden sonra silinerek arşiv kaydına alınır. Hükümlüye ait arşiv kaydı ise 5 yıl sonra silinir. Arşiv kaydına alınan mahkumiyet hükmü, TCK dışındaki kanunların ceza mahkumiyetine bağladığı hak yoksunluklarına neden olan bir mahkumiyet ise; cezanın infazından sonra hükümlünün başvurusu ile mahkeme tarafından Memnu Hakların İadesi kararı verilmişse kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 15 yıl geçmesiyle arşiv kaydı silinir. Memnu hakların iadesi kararı alınamamış ise kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 30 yıl geçmesiyle arşiv kaydı silinir. Bu hüküm nedeniyle ceza mahkumiyetlerinin büyük bir kısmı 15 yıl veya 30 yıl süresince arşiv kaydında kalmaktadır. Hükümlünün ölmesi, fiilin suç olmaktan çıkması gibi nedenlerle de arşiv kaydı silinir.